PORADNIK DLA OPIEKUNA - CHOROBA ALZHEIMERA Jak radzić sobie z objawami choroby i co robić, aby jak najdłużej zachować samodzielność osoby z chorobą Alzheimera.
Zaburzenia pamięci: 1. Duży kalendarz ścienny pomoże choremu śledzić czas; 2. Ułóż prostą listę zajęć dziennych we właściwej kolejności, powieś ją w widocznym miejscu; np. na lodówce przywieś pojedyncze kartki z potrzebnymi informacjami, np. ważnymi numerami telefonów; 3. Jeśli odczytanie wskazówek zegara stanowi problem- umieść w domu zegary z elektronicznym, dużym wyświetlaczem; 4. Unikaj przestawiania rzeczy w domu; 5. Rysunki lub naklejki na drzwiach pomogą rozpoznawać różne pomieszczenia w domu; 6. Nalepki na różnych przedmiotach, np. znakujące kran z zimną wodą oraz zawartości szuflad, pomogą dłużej zachować samodzielność; 7. Wspólnie zacznij rutynowe zadania dnia codziennego;
8. Spędzaj czas z podopiecznym na wspominaniu jego młodzieńczych lat, oglądajcie wspólnie zdjęcia i z zainteresowaniem wysłuchuj opowiadań; 9. Podczas okresów bezstresowych przypominaj Choremu - kim dla niego jesteś,, jaki masz na imię.
Zaburzenia mowy i języka: 1. Podczas rozmowy utrzymuj kontakt wzrokowy z rozmówcą; 2. Mów wolno, wyraźnie, niskim tonem; 3. Za każdym razem zadawaj pytania lub wydawaj polecenia pojedynczo, spokojnie poczekaj na odpowiedź, pomóż, jeśli potrzeba; 4. Wsłuchaj się w język ciała podopiecznego;
Reakcje katastroficzne: 1. Unikaj sytuacji lub zdarzeń, które mogą wywoływać sytuacje stresowe; 2. Nauczyć się je przewidywać, np. na zakupy do sklepu chodźcie rano, gdy nie ma dużo ludzi; 3. Ułóż życie tak, aby było przewidywalne - rutyna daje choremu bezpieczeństwo; 4. Ograniczaj możliwości wyboru; 5. Uprość zajęcia dnia codziennego- np. buty wsuwane zamiast wiązane; 6. Nie rozmawiaj z innymi w obecności chorego o problemach jakie masz z jego zachowaniem. 7. Nie bierz do siebie tego, co usłyszałaś od chorego - możesz być oskarżany np. o kradzież o to, że przestałeś go kochać, chory może uważać cię z kogoś obcego.
8. Nie krzycz ani nie podnoś głosu, unikaj pytań, „dlaczego”; 9. Nie powstrzymuj chorego siłą, chyba, że jest to niezbędne; 10. Unikaj dystansowania się uczuciowego - zaoferuj uścisk dłoni, pocałunek, przytulenie;
Skłonność do błądzenia: 1. Określ i usuń przyczynę nocnego błądzenia (pełny pęcherz, głód, pragnienie). 2. Ciepła kąpiel lub prysznic pomoże w rozluźnieniu się chorego; 3. Spróbuj poczytać fragment ulubionej książki; 4. Pociechą mogą być przytulanki - dają poczucie bezpieczeństwa;
Ucieczki z domu: 1. Nie obwiniaj się za zniknięcie twojego podopiecznego; 2. Wezwij pomoc, powiadom sąsiadów, przyjaciół, krewnych oraz policję, aby pomogli Ci w poszukiwaniach; 3. Zawsze miej przygotowane pod ręką kilka aktualnych zdjęć chorej osoby - pomogą w poszukiwaniach; 4. Chory powinien mieć bransoletkę identyfikacyjną, która zawierać będzie informacje „słaba pamięć”, nazwisko chorego i nr telefonu kontaktowego, oraz informację o innej współistniejącej chorobie (cukrzycy, padaczce). Polskie towarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobom Alzheimera posiada naszywki, które można wszyć w ubrania;
Utrata kontroli na czynnościami fizjologicznymi: 1. Ogranicz spożywanie płynów wieczorem; 2. Korzystanie z ubikacji powinno być regularne - przed lub po posiłkach, tuż przed spoczynkiem; 3. Pomocne będą wkładki higieniczne, a na noc stosowanie pieluchomajtek dla dorosłych; 4. Łóżko chroń za pomocą nieprzemakalnych okryć na materace; 5. Właściwa dieta i ruch, aby unikać zaparć, jeśli nie pomogą można stosować środki zmiękczające stolec, które można kupić bez recepty;
Trudności w spożywaniu posiłków: 1. Podawaj ulubione posiłki chorego, pamiętaj jednak, aby nie były one ciężkostrawne, gorące czy twarde do pogryzienia; 2. Praktyczne będzie stosowanie plastikowych naczyń, kubeczków o stabilnej podstawie i dużych uszkach; 3. Niektóre osoby dużo lepiej radzą sobie ze spożywaniem posiłków, gdy mogą jeść rękami (kanapki, banany, sery);
PROBLEMY PIELĘGNACYJNE U OSÓB LEŻĄCYCH, CHORYCH NA CHOROBĘ ALZHEIMERA
Minimalizacja ryzyka wystąpienia powikłań. Bywa tak, że osoba chora przestaje chodzić z powodu postępującego otępienia, bądź pojawia się inny problem somatyczny (np. biegunka i towarzyszące jej osłabienie), które "kładą pacjenta do łóżka". Dlatego dobrze jest poznać ewentualne możliwe powikłania unieruchomienia chorego w łóżku i sposoby zapobiegania.
Zagrożenie: ODLEŻYNY Cel opieki: Utrzymanie ciągłości skóry 1/ ułożenie na materacu przeciwodleżynowym, 2/ częsta zmiana ułożenia i stosowanie środków wspomagających ułożenie (poduszki, kliny). 3/ dbanie o higienę skóry, 4/ masaż miejsc szczególnie narażonych na powstanie odleżyn (okolice kości ogonowej, pięty, łopatki, łokcie, biodra, głowa - okolica kości potylicznej, 5/ natłuszczanie skóry, 6/ odpowiednie nawadnianie chorego.
Zagrożenie: ZAKRZEPOWE ZAPALENIE ŻYŁ Cel opieki: Utrzymanie dobrego krążenia krwi 1/ lekkie uniesienie kończyn dolnych, 2/ stosowanie ćwiczeń biernych w stawach kończyn dolnych, 3/ uciskanie podudzi (krótkotrwały nacisk na „tył” łydki – powtórzony kilkakrotnie).
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera,
Choroba Alzheimera- troska o dziś i jutro; S. Fish; Vocatio.
|